Orde in de klas maak je zelf
Vaak vergeten we dat aan orde houden een belangrijke fase vooraf gaat: Met verschillende keuzes kun je invloed hebben op de orde in de klas. Het maken van orde is een proces dat start aan het begin van het schooljaar én waar je het hele schooljaar in moet blijven investeren.
Wietske Tijssen – Leerkracht PO – 19 juni 2020
Orde maken begint wat mij betreft bij het zorgen voor een goede en veilige sfeer. Hier start je mee aan het begin van het schooljaar, gedurende de zogenoemde “gouden weken”. Hierin werk je aan de structuur en sfeer in de klas. Duidelijkheid omtrent regels en gewoontes in de klas zorgen voor orde waardoor frustratie en conflicten afnemen.
Investeren in kennismaking tussen de leerlingen en tussen de leerlingen en leerkracht zorgt ook voor orde. Je bouwt een band met elkaar op waarmee je de fundering legt voor de rest van het schooljaar. De sterkte van deze fundering kan de rest van het schooljaar veel ordeproblemen voorkomen.
Met alleen een goede sfeer komen leerlingen nog niet tot ontwikkeling. Alleen een goede sfeer kan zorgen voor een hoop lol in de klas, maar je wilt natuurlijk ook dat ze wat leren.
Het aanbieden van uitdagende lessen is daarom naast een veilige sfeer van belang voor de ontwikkeling van je klas. Als leerlingen door de goede sfeer in de klas in staat zijn om met elkaar samen te werken, kun je veel verschillende actieve lesvormen inzetten waarin ze zelf keuzes maken. Deze keuze ruimte in een veilige sfeer zorgt voor intrinsiek gemotiveerde leerlingen die richtingen kiezen die je zullen verbazen.
Als onderdeel van een wereldoriëntatie thema gaf ik mijn leerlingen de opdracht om in groepjes een stad te bouwen. Die stad moest aan vier inhoudelijke voorwaarden voldoen, voor de rest waren ze vrij in de keuzes van materiaal, voorbereiding en taakverdeling. Als afsluiting presenteerden ze hun stad aan kinderen uit de andere klas en aan hun ouders.
Geen moment heb ik ongewenst gedrag hoeven bijsturen, waardoor ik me bezig kon houden met het bijsturen van de processen. Natuurlijk heb ik conflicten moeten bijsturen omdat samenwerken ontzettend moeilijk is. Maar die conflicten kwamen voort uit betrokkenheid omdat ze graag hun ideeën wilden uitvoeren en dit nog niet op een constructieve manier kunnen verwoorden naar elkaar.
Omdat ze in een veilige omgeving hun eigen keuzes mochten maken waren ze intrinsiek gemotiveerd hun ideeën zo goed mogelijk uit te voeren en aan de wereld te laten zien.
