Changing education paradigms

In een video uit 2010 constateert Ken Robinson dat aan het onderwijs verouderde principes ten grondslag liggen. Hij constateert dat bij het huidige onderwijs de nodige vragen zijn te stellen.

Dit artikel is geschreven in maart 2021 en bijgewerkt augustus 2023.

Bespreking van de video

In de onderstaande video ‘Changing education paradigms’ gemaakt bij een Ted Talk uit 2010 geeft Ken Robinson aan dat het onderwijs is ontstaan in de tijd van de verlichting, tevens de tijd van het kolonialisme en hiërarchisch denken. De docent is de gevende partij en de leerlingen zijn de ontvangende partij. De onderliggende gedachte achter dit type onderwijs is centrale sturing met beloning en straf.

Context uit de tijd van de verlichting.

In de context van deze video heeft de docent de leiding in handen, geeft frontaal les met overwegend uniforme opdrachten die uitmonden in gezamenlijke centrale individuele toetsen. De stimulans voor leerlingen om aan het werk te gaan is het cijfer. Beloning komt in de vorm van hoge cijfers en straf in de vorm van onvoldoendes.
Centraal getoetste uniforme opdrachten zijn voor een deel van de groep te makkelijk en voor een ander deel te moeilijk. Noodgedwongen geeft de docent opdrachten van gemiddeld niveau, maar dat is voor de docent bij het samenstellen van opdrachten inhoudelijk onbevredigend. Het gevolg deze aanpak is dat snelle leerlingen zich vervelen en langzame leerlingen afvallen. Naast het feit dat er voor de leerlingen niets te kiezen valt, zijn de niveauverschillen aanleiding voor het verstoren van de les. Als docenten zich door (onbewust zelf veroorzaakte) verstoringen laten provoceren, komen zij tegenover de groep te staan. Dan is het lastig die vicieuze cirkel te doorbreken. Zie ook de valkuil van docent gestuurd onderwijs.

Hoe nu verder?

Beschrijven wat er mis is met het onderwijs is niet voldoende. Is er een uitweg uit deze impasse? Met de nu volgende vragen en antwoorden laat ik zien hoe Vriendelijk Orde Houden in de klas (VOH) een andere weg bewandelt dan beschreven door Ken Robinson.

Hoe ziet onderwijs eruit zonder nadelen die Ken Robinson beschrijft in deze video?

VOH is op zoek naar antwoorden op zijn vragen en geeft docenten praktische handvatten voor een evenwichtige manier van lesgeven. Beoordeling speelt daarbij een cruciale rol.

Hoe vermijd je Hiërarchie (macht en tegenmacht)?

Spreek een kader af: Vriendelijk en Duidelijk. Geef het goede voorbeeld en de meeste leerlingen nemen dit voorbeeld van je over.
Vraag af en toe je leerlingen wat zij vinden van jouw lessen. Je komt dan snel mogelijke verbeteringen op het spoor.

Hoe stuur je bij zonder de relatie te beschadigen?

De Handelingsladder beschrijft vier neutrale handelingen waarmee je een verstoring van de les altijd kunt oplossen.

Hoe kun je door een andere manier van beoordelen zelfsturing bevorderen?

Door niet het gemiddelde van cijfers het rapportcijfer te laten bepalen maar het aantal behaalde opdrachten, verhoog je de motivatie. De leerlingen zijn nu zelf verantwoordelijk voor het resultaat.