Kader gezocht

Kader is een van de modules van Vriendelijk Orde Houden. Docenten gebruiken een kader om aan het begin van een lesperiode aan te geven hoe ze met hun leerlingen willen gaan werken. Bij het opstellen van een kader zoeken zij naar aanwijzingen die richting geven aan gedrag en naar criteria waaraan gedrag getoetst kan worden. Zij formuleren hun kader als aanwijzingen met een algemene strekking. Hoe duidelijker en bondiger geformuleerd, hoe sneller het is uit te leggen. Met het vastleggen van een kader vergroten zij de kans dat hun leerlingen gewenst gedrag vertonen.

Johan ’t Hart – geactualiseerd augustus 2023

Kader is een van de modules van Vriendelijk Orde Houden. Docenten gebruiken een kader om aan het begin van een lesperiode aan te geven hoe ze met hun leerlingen willen gaan werken. Bij het opstellen van een kader zoeken zij naar aanwijzingen die richting geven aan gedrag en naar criteria waaraan gedrag getoetst kan worden. Zij formuleren hun kader als aanwijzingen met een algemene strekking. Hoe duidelijker en bondiger geformuleerd, hoe sneller het is uit te leggen. Met het vastleggen van een kader vergroten zij de kans dat hun leerlingen gewenst gedrag vertonen.

Nu volgen tips voor het maken van een kader.

Zoek een kader dat geldt voor iedereen. Maak het dienstbaar aan het geluk van allen. Met een kader is het voor iedereen duidelijk dat het niet de bedoeling is om je met superioriteitsgevoel te keren tegen een (gezamenlijke) tegenstander. Met een kader verminder je de neiging bij leerlingen om elkaar te pesten.

Zorg ervoor dat er altijd iemand verantwoordelijk is voor het kader. Normaal gesproken ben jij als docent hiervoor verantwoordelijk maar als jij de opdracht geeft om in groepen te werken, draag je deze verantwoordelijkheid over aan een van de groepsleden. Degene die verantwoordelijk is voor het uitvoeren van het kader heeft steeds het algemeen belang en het geluk van allen voor ogen. Verschillen in machtspositie heft deze persoon op door om de beurt aan groepsleden verantwoordelijkheden te delegeren en door iedereen de kans te geven invloed uit te oefenen op het geheel.

Houd bij het maken van een kader rekening met:

• De wil tot macht is het meest wezenlijke kenmerk van de mens (Nietzsche). Een samenleving kan niet zonder een machtsverdeling. Waar niemand de macht heeft, zal er altijd iemand zijn om haar te grijpen. Door af en toe van rol te wisselen zet je macht om in verantwoordelijkheid. Door dat te doen verdwijnt het aan macht verbonden woord ‘strijd’.
• Volledige gelijkheid is een contradictio in terminis. Een oordeel over gelijkheid veronderstelt noodzakelijkerwijs een verschil tussen twee zaken die worden vergeleken. Absolute gelijke behandeling is vanuit het oogpunt van gelijkheid, dan ook nooit rechtvaardig: verschillen zullen er juist door bekrachtigd worden.

Van een contradictio in terminis (Latijn voor “tegenspraak in termen”) spreekt men als uit een bepaalde verbinding tussen woorden al kan worden afgeleid dat zoiets onmogelijk is. Bijvoorbeeld: “vloeibaar ijs”, “vierkante cirkel”, “primus inter pares” (bron Wikipedia).

Dit blog is tot stand gekomen na lezing van een boek van Rob Wijnberg getiteld “Nietsche en Kant lezen de krant”. Wijnberg (2011)