Onbaatzuchtig
Of je nu leerling bent of werknemer bij een bedrijf. Aan een te dominante docent of te dominante bedrijfsleider krijg je na verloop van tijd een hekel. Er zijn genoeg voorbeelden die aantonen dat ook een niet dominante stijl van leiding geven succesvol kan zijn.
Johan ’t Hart – geactualiseerd augustus 2023
Wat betreft de kunst van het niet dominant zijn, spreek ik enerzijds uit eigen ervaring en anderzijds wil ik een voorbeeld erbij betrekken uit het boek Freedom van Jeremy Griffith (2016)
Eigen ervaring met niet dominant
In de laatste jaren dat ik lesgaf als docent muziek was er een groep leerlingen die het geluid regelde. Aankomende geluidstechnici kregen van mij een opleiding aangeboden die werd gegeven door twee professionele geluidstechnici. Bij het regelen van een voorstelling hoort ook een aanwezigheidsrooster van geluidstechnici bij alle repetities en voorstellingen. Toevallig kwam ik een leerling van een andere school tegen die daar een app voor maakte. Hij kwam kijken bij een generale repetitie en de daaropvolgende voorstelling op onze school. Na afloop vroeg ik hem wat het verschil was tussen onze voorstelling en voorstellingen bij hem op school. Hij gaf toen aan: Het niveau is hetzelfde, maar hier is iedereen aardig en bij ons niet.
Dat iedereen aardig was die meedeed aan voorstellingen was mij ook al opgevallen. Daarom kon ik de deelnemers alle vrijheid geven om zonder toezicht in het muzieklokaal te oefenen.
Ook bij ons op school kwam het voor dat leerlingen in onmin raakten. Ergens in de jaren negentig organiseerde ik op verzoek van de rector een songfestival op onze school. De hoofdprijs was een gigantische beker. Degene die de eerst prijs haalde, raakte na de voorstelling in onmin met andere artiesten. Om die reden heb ik nooit meer een muziekwedstrijd georganiseerd.
Kenmerken van de sfeer bij de voorstellingen: Iedereen was vriendelijk, gemotiveerd en behulpzaam. Er was geen competitie.
Kenmerken van de lessen: Veel vrijheid om een eigen koers te bepalen. Iedereen die over talent beschikte, werd gevraagd- of mocht zich opgeven voor een voorstelling.
Niet dominant – Freedom Jeremy Griffith
Griffith beschrijft de manier van samenleven van de bonobo’s. Centraal bij bonobo’s staat het goed zorgen voor de kinderen. Voor een moeder is het handig als je op twee benen loopt, dan heb je je handen vrij om je kind vast te houden. Bonobo’s kunnen net als wij helemaal rechtop lopen. Ook is het voor een moeder prettig als zij een niet agressieve partner heeft. Bij de bonobo’s bepaalt de vrouw met wie ze werkt aan het nageslacht. Bonobovrouwen hebben voorkeur voor zachtaardige partners. Deze voorkeur en de daarbij behorende selectie leidt meer mannen met kleine slagtanden en een prettig karakter. Vrouwelijke bonobo’s moeten ergens in de evolutie hebben geleerd hoe je adequaat handelt in geval van oproer. Daarmee hebben zij de buitengewone overgang van patriarchaat naar matriarchaat bewerkstelligd.
Een bonobo moeder geeft onbaatzuchtig liefde aan haar kind. Haar kind neemt van haar deze liefdevolle houding over.
Griffith wijst op het bestaan van een evolutionaire beweging waarbij het nageslacht steeds meer gaat lijken op kinderen. Hij toont twee foto’s van een bonobo kind en een mens. De overeenkomst is treffend.
Onbaatzuchtig
Stel nu dat een kind van een moeder onbaatzuchtige liefde ontvangt en vervolgens op school van onbaatzuchtige docenten de vrijheid krijgt om de speelsheid om te zetten in gemotiveerd werken aan wat het kind belangrijk vindt! Hoe zou het zijn als vanaf nu alle kinderen les krijgen van docenten die ergens in de evolutie hebben geleerd om adequaat te handelen bij een verstoring!
Ieder kind ervaart dan tot het eind van de schoolgaande leeftijd onbaatzichtige liefde van de kant van moeder en docenten. Het lijkt mij voor de hand liggen dat die houding dan doorsijpelt in de maatschappij. The age of Aquarius?