Gebruikte termen – Jargon

Gaandeweg is Vriendelijk orde houden (VOH) gebruik gaan maken van jargon. Sommige termen bedachten wij zelf: Handelingsladder, Tijdrovende opdracht,  Spiekbrief. Andere zijn bedacht door cursisten: Tip, Tipboek. Weer andere termen zijn ons aangereikt door deskundigen: Kwalificatie, Socialisatie en Persoonsvorming. Een ’telraam’ ziet er bij VOH anders uit dan oorspronkelijk. Daarom vermelden wij deze term in deze lijst.

Deze pagina ‘Gebruikte termen – Jargon’ is direct te bereiken via het uitklapmenu van ‘Over ons

Overal waar wij deze termen gebruiken, schrijven wij deze met een hoofdletter om de lezer eraan te herinneren dat Vriendelijk orde houden aan deze termen een specifieke betekenis geeft.

Jargon Vriendelijk orde houden

Handelingsladder Leerlingen die de les verstoren, die gedrag vertonen dat niet past bij het kader, stuur je op een vriendelijke en duidelijke manier bij met de vier stappen van de Handelingsladder. Elke stap geeft een leerling de kans daar goed op te reageren. Meer informatie hierover bij de invalshoek Aansturen en bijsturen.
Kwalificatie Kwalificatie is een van de drie domeinen van Gert Biesta. Kwalificatie heeft te maken met overdracht en verwerving van kennis, vaardigheden en houdingen die kwalificeren om ‘iets’ te doen, zowel voor een beroep als voor het leven in een complexe moderne samenleving. Meer informatie bij onderwijsdoelen (Module van de invalshoek ‘Duidelijk’).
Motivatiecoach Vervangende term voor docent. In de rol van Motivatiecoach stimuleer je intrinsieke motivatie. Deze term is gemunt door Ruben van den Broek, cursist bij Vriendelijk orde houden in 2010. Lees meer
Persoonsvorming Persoonsvorming is een van de drie domeinen van Gert Biesta. Bij Persoonsvorming kun je denken aan kwaliteiten als zelfstandigheid, verantwoordelijkheid en ook volwassenheid. Meer informatie bij de invalshoek ‘Duidelijk’ bij onderwijsdoelen.
Socialisatie Socialisatie is een van de drie domeinen van Gert Biesta. Socialisatie heeft te maken met inleiding in en verbinding met bestaande tradities en praktijken – zowel sociaal-culturele, politieke, religieuze en levensbeschouwelijke praktijk, als beroeps- en professionele praktijken. Meer informatie bij de invalshoek ‘Duidelijk’ bij onderwijsdoelen.
Telraam Het telraam is een hulpmiddel van Vriendelijk orde houden en ziet er uit als een driehoekige map. Je gebruikt dit telraam zowel tijdens frontaal lesgeven als tijdens zelfstandig werken. Met het telraam houd je bij hoeveel Tips je geeft binnen een les. Je doet dit op een voor leerlingen zichtbare manier: Als er nog geen Tip is gegeven, zie je het getal 0 op een groene achtergrond. Bij frontaal lesgeven is er één oranje Tip en één rode Tip (totaal 2). Bij zelfstandig werken zijn er twee oranje Tips en twee rode Tips (totaal vier). De afbeeldingen van het telraam hebben verschillende kleuren (groen, oranje en rood). Dit werkt als een stoplicht. Door het telraam te gebruiken trap je als het ware op de rem. Overschrijdt een leerling, of bij zelfstandig werken de hele groep, de grens dan onderneem je een actie. Die actie verschilt ook weer bij frontaal lesgeven en bij zelfstandig werken. Voorheen noemde VOH deze map ‘Spiegelmap’. Bij elke afbeelding van het telraam zie je een smiley. Deze smileys geven de stemming aan van de docent. Het voordeel van deze smileys is dat jij als docent tijdens het lesgeven neutraal (of zelfs blij!) kunt blijven kijken. Lees meer
Spiekbrief De Spiekbrief beschrijft een serie handelingen waarmee je op een vriendelijke en duidelijke manier zowel aan- als bijstuurt. Bij elke handeling geef je een leerling de kans daar goed op te reageren. Lees meer
Tijdrovende opdracht Een Tijdrovende opdracht is een opdracht die docenten geven aan een leerling die de les verstoort. Deze opdracht is effectief omdat deze de leerling tijd kost, vandaar de naam. De Tijdrovende opdracht is een cruciale stap waarmee je gedrag van een leerling die de les verstoort, bijstuurt. De Tijdrovende opdracht is niet alleen op het moment zelf effectief, ook op termijn heeft het effect. Leerlingen zullen na verloop van tijd tegen elkaar zeggen: “Bij deze meester/juf moet je oppassen want daar krijg je een Tijdrovende opdracht”. Lees meer
Tip Een Tip is een positieve aanwijzing die in de plaats komt van een waarschuwing. Een Tip is een niet vrijblijvende en telbare stap waarmee je gedrag aanstuurt. De stap leidt indien nodig tot een maatregel. Die maatregel heet bij VOH Tijdrovende opdracht en is de eerste stap waarmee je bijstuurt. Lees meer
Tipboek Het Tipboek gebruik je tijdens frontaal lesgeven om Tips te noteren. Deze manier van noteren oogt vriendelijker dan wanneer je de Tips direct op een lijst zou noteren. Buiten de les om schrijf je deze Tips in een klassenlijst met Tips. Lees meer