Waar heb je het meeste van geleerd?

Leren doe je niet alleen op school, dat kan ook elders (formeel- en informeel leren).

Evert Bisschop-Boele benoemt deze twee vormen van leren als een ‘Meervoudig continuüm’. Onlangs hoorde ik bij hem de term ‘Leerecosysteem’.

Johan ’t Hart 25-02-2024 geactualiseerd 25-01-2025

Vaak hoor ik van docenten die ik een cursus geef waarom ze docent zijn geworden. Dat kan zijn één opmerking van een docent. Wat mij betreft kan ik meerdere momenten aanwijzen waar ik veel van heb geleerd. Een daarvan beschrijf ik in dit blog.

Ik was zestien jaar en speelde graag piano. Ik had een aantal jaar pianoles gehad. Ik hoorde dat studenten op het Conservatorium een acte kunnen halen voor pianodocent. Daarvoor moeten ze een aantal (gratis) lessen geven en daar gaf ik mij voor op. Ik belde het conservatorium en zij gaven mij het nummer van een student, Bernard van den Boogaard. Ik belde hem op en hij vroeg mij of ik wel eens van blad had gespeeld. Ik vertelde hem dat ik een hele stapel had liggen. Hij vroeg mij een paar boeken mee te nemen.

Bij de eerste les vroeg Bernard welke van de stukken ik nog niet had gespeeld. Ik wees er een aan en dat werd het stuk dat ik voor de volgende les als huiswerk instudeerde.

Bij de tweede les speelde ik het stuk en hij zei: ”Zo dat kun je dus”. Voor de volgende les gaf hij mij de opdracht om een blues te componeren. Ik had al wel gecomponeerd, maar nog nooit in een door een ander benoemde stijl. Ik had mij ook nog nooit in de blues verdiept. Ik ging aan de slag.

Bij de derde les speelde ik de blues en hij zei: ”Zo dat kun je dus ook”. Voor de volgende les gaf hij mij de opdracht om deze blues te noteren met noten. Dat had ik nog nooit gedaan. Wel was ik gewend van een nummer de akkoorden te noteren, maar nog nooit had ik een noot op papier gezet. Bij de kantoorboekhandel kocht ik notenpapier. Ik ontdekte dat bij mijn compositie elke tel in drieën was verdeeld. Inmiddels weet ik dat dit swing heet en weet ik ook hoe je het noteert. Maar toen moest ik dat uitvinden. Ik noteerde de blues, ik heb het papiertje nog steeds.

Bij de vierde les liet ik de notatie zien van de blues en hij zei: ”Zo dat kun je dus ook”. Dit was de laatste les en trots verliet ik het conservatorium in de vaste overtuiging: Ik wordt componist. Nog steeds componeer ik muziek en nog steeds speelt de blues hierbij een rol:

Blog over mijn album Classic Blues
Blog over mijn album Turned into Blues

Waarom is dit nu de ervaring waar ik het meeste van heb geleerd? De factoren die hier meespelen zijn: Ik had zelf de stap gezet om de les te nemen en was dus gemotiveerd. Bernard van den Boogaard, die mij les gaf, onderzocht mijn voorkennis en zette mij in een paar stappen op een spoor dat ik daarna nooit meer heb verlaten.
Een paar jaar geleden zocht ik Bernard van den Boogaard op. Hij is componist, pianist en geef les in goochelen. Bekijk voor dit laatste zijn website musicandmagic.nl

Ter overweging:

  • Vraag je leerlingen waar ze het meeste van hebben geleerd.
  • Geef positieve feedback
  • Verzin een opdracht waarbij leerlingen zelf op zoek gaan naar deskundigen die hen daarbij begeleiden.