In 2023 gaan 1800 leerlingen niet naar school

Op maandag 23 mei 2023 zag ik een item op het 8 uur journaal over ouders die hun kinderen van school houden. Dit jaar zijn er in Nederland 1800 leerlingen die niet naar school gaan; twee jaar geleden waren dat 600.

In dit nieuwsbericht zag je een vader met zijn een dochter in een speeltuin. Zijn dochter reed op een eenwieler en het lesdoel van de vader was die dag het berekenen van de diameter van cirkels. Deze vader gaf als argument om zijn dochter niet naar school sturen dat scholen niet inspelen op de leerbehoeften van leerlingen.

Johan ’t Hart – 24 mei 2023

Als muziekdocent op een middelbare school heb ik veel ervaring opgedaan met het inspelen op de leerbehoeften van leerlingen en weet ik wat daarbij komt kijken. In de laatste drie jaar van mijn carrière als muziekdocent heb ik me gericht op de leerbehoeften van leerlingen. Naar deze voor mij nieuwe stijl van lesgeven is onderzoek gedaan door de Evert Bisschop Boele, dit onderzoek kan worden opgevraagd via de onze contactpagina.

Momenteel werk ik samen met Nicolas Sorensen om deze Nederlandse website te vertalen naar ‘Friendly and Fair Teaching’. Die website is al grotendeels klaar: zie friendlyandfairteaching.com

Sorensen, emeritus hoogleraar onderwijs aan de Bath Spa University, heeft onderzoek gedaan naar de deskundigheid van leraren. Uit het onderzoek bleek het belang van improvisatie. Hij heeft hierover geschreven in zijn boek “The Improvising Teacher: reconceptualising pedagogy, expertise and professionalism”. Volgens Sorensen is docentontwikkeling een proces dat meestal begint met het “ontwerpen” van lessen door de docent waarin de leerlingen doen wat de docent zegt. Op deze website Vriendelijk Orde Houden (VOH) heet dit “Docent gestuurd onderwijs”.

Sorensen stelt echter dat hoe meer ervaring een leraar heeft, hoe meer hij de leerlingen verantwoordelijk kan maken voor hun eigen leren waarbij de leraar, “emergent learning” aanmoedigt: leren geïnitieerd door de leerling. Op de website van VOH heet dit ‘Leerling gestuurd onderwijs’.

VOH pleit voor een verschuiving van ‘Docent gestuurd onderwijs’ naar ‘Leerling gestuurd onderwijs’ om daarmee ‘emergent learning’ aan te moedigen. Daarvoor geven leraren hun leerlingen meer tijd om zelfstandig te werken. Ik denk dat als meerdere leerkrachten op een school deze stap zetten, scholen plaatsen zijn waar ouders hun kinderen graag naartoe sturen. Het bezwaar van de vader die in de nieuwsuitzending te zien was, is dan weggenomen. Deze vader stuurt zijn kind dan naar een school waar de docenten de leerbehoeften van de leerlingen in hun lessen integreren.

Tot slot: Onderwijs bestaat altijd uit een combinatie van ‘Leraar gestuurd onderwijs’ en ‘Leerling gestuurd onderwijs’. Hoe zelfstandiger de leerling, hoe meer ruimte de docent aan leerlingen kan geven om zelf beslissingen te nemen.