Zelfstudie Vriendelijk Orde Houden in de Klas – Lees dit eerst
Op deze pagina
Welkom op de zelfstudiepagina van Vriendelijk Orde Houden.
Introductie video
Voor meer informatie bekijk hier onze overige introductievideo’s.
Even nutteloos als een mooie bloem die vol kleur is maar geen geur geeft, is het goed gekozen woord van iemand die het niet in praktijk brengt“. Morris (2007)
Je kunt duizend mannen in gevechten overwinnen, toch is de beste overwinnaar hij die zichzelf overwint”. Morris (2007)
Inleiding
In deze pagina maken wij duidelijk hoe wij het lesmateriaal van onze methode presenteren en rangschikken zodat zodat docenten en studenten het op eigen initiatief kunnen bestuderen. Met deze website delen we alle informatie gratis en vrijblijvend. Als u ons citeert, dan graag met bronvermelding. Heeft u vragen, neem dan contact met ons.
Wil je optimaal profiteren van Vriendelijk Orde Houden in de Klas, lees dan eerst ‘Stoppen met boos zijn‘. Bij die pagina hoort de handleiding genaamd ‘Oefenperiode‘.
Als je je boosheid achter je hebt gelaten en je andere aspecten wilt onderzoeken die bijdragen aan het worden van een vriendelijk en duidelijke leraar, lees dan de uitgebreide pagina ‘Hoe word ik een vriendelijke en duidelijke leraar‘.
Tijdens Cursussen of Teamtrainingen van Vriendelijk Orde Houden reageren docenten op deze aanpak. Hun reacties en die van deskundigen verwerken wij op deze site. Wij hopen dat ons voortschrijdend inzicht voor een bron van inspiratie is voor docenten, leraren en docenten in opleiding.
1. Aanspreekvorm
- VOH onderscheidt invalshoeken en modules. Deze beginnen met een dikgedrukte alinea in de derde persoon meervoud: …..docenten… Met docenten bedoelt VOH zowel docenten, leerkrachten als klassenassistenten.
- Direct na de eerste alinea volgt een alinea in de eerste persoon enkelvoud: …..ik…
De zin is zo geformuleerd dat het lijkt alsof jij aan het woord bent als je de inhoud van de invalshoek of module al hebt toegepast. Door deze zin kun je je voorstellen hoe je je lessen kunt veranderen. Deze aanspreekvorm in de eerste persoon enkelvoud is bedoeld als affirmatie (verwar dit niet met een citaat). - Daarna volgt meestal een schuingedrukt citaat met bronvermelding.
- Dan volgt een vraag over je huidige aanpak, deze dient als nulmeting. Je beschrijft bij deze vraag je huidige manier van werken. Interpreteer deze vraag als volgt: “Wat doe ik nu al goed m.b.t deze invalshoek/module?”
- Dan een vraag over de toekomstige aanpak. Deze vraag gaat over de veranderingen die je zelf wilt aanbrengen of al hebt aangebracht. Interpreteer deze vraag als volgt: “Wat doe ik nu al goed en welke verbeteringen/aanvullingen kan ik aanbrengen aan bij mijn lessen.
- Bij de informatie die daarna volgt, spreken we je aan in de tweede persoon: ……je……Alsof een coach aan jou uitleg geeft over VOH.
2. Volgorde van werken
Wij nodigen iedereen uit zelf een weg te vinden in ons cursusmateriaal. Wij raden deze volgorde van werken aan:
- Lees eerst deze pagina in zijn geheel. Dan zul je begrijpen waarom we onze informatie op een specifieke of bijzondere manier presenteren en waarom we de lay-out dienovereenkomstig hebben aangepast.
- Lees vervolgens de overkoepelende Inleiding van de Cursus (Hoe wordt ik een vriendelijke en duidelijke leraar).
- Probeer een aantal aspecten van VOH uit in je lessen. Start aan het begin van een schooljaar met een serie van acht lessen waarin je VOH als samenhangend geheel introduceert bij je leerlingen Oefenperiode 1.
- Voor de samenhang van alle elementen van Vriendelijk Orde Houden bekijk je het overzicht.
- Bekijk het doel achter ons cursusmateriaal.
- Voordat je een volgend invalshoek/module kiest, vul je deze vragenlijst in om te zien wat je al goed doet en waar nog je iets kunt verbeteren.
- Om niet te verdwalen in al deze informatie gebruik je het kruimelspoor bovenaan de pagina dat begint met de tekst ‘U bevindt zich hier’.
- Aan de rechterkant van de meeste pagina’s zie je een lijst van invalshoeken en modules. De pagina waar je nu bent is in die lijst dikgedrukt. Als je middenin een pagina wilt weten op welke pagina je bent, bekijk dan de URL in de browser, het laatste deel van de URL is de titel van de pagina of de link naar een paragraaf die je zelf hebt gekozen. Als je je mobiel gebruik, zijn alle pagina’s te bereiken met deze link.
- Aan de linkerkant van de pagina staat een lijst met daarboven: ‘Op deze pagina’. Deze indeling betref de pagina die je nu hebt geopend.
3. Orde Maken
Vriendelijk Orde houden verdeelt de informatie over vijf invalshoeken: Vriendelijk, Duidelijk, Lesinhoud, Observeren en ‘Aansturen en Bijsturen’. Elke invalshoek draagt bij aan een goede les.
Afbeelding 1: Gert Biesta
Vriendelijkheid staat aan de basis van een succesvolle les. Daarom staat de invalshoek Vriendelijkheid onderaan in deze afbeelding.
Bij deze afbeelding zie je de vijf invalshoeken als schakels van een ketting. Elke schakel is onmisbaar.
Afbeelding 2: schakels
4. Verschillen: primair en voortgezet onderwijs
Er zijn veel overeenkomsten tussen voortgezet- en primair onderwijs maar er zijn ook verschillen. Als wij deze verschillen benoemen, doen wij dat in twee kolommen, links PO en rechts VO.
5. Verschillen: preventief en curatief
- Preventief: VOH onderscheidt preventieve acties waarmee je een positieve leeromgeving creëert met minder verstoringen en een betere inzet van de leerlingen. De eerste preventieve actie is non-verbaal, helpt dat niet dan volgt een verbale actie.
- Curatief: Als een leerling zich niet goed gedraagt of niet goed inzet neem je een maatregel, je geeft de leerling een opdracht. Deze opdracht is zo opgesteld dat deze een curatief, een genezend effect heeft. Daardoor is de kans dat de verstoring terugkeert klein.
De meeste acties van VOH zijn preventief. Alleen de maatregel van VOH is zo opgesteld dat deze een curatief effect heeft. Lees meer over het onderscheid preventief/curatief
6. Terminologie Vriendelijk Orde Houden
In de loop der jaren begon Vriendelijk orde houden (VOH) professionele taal te gebruiken. Zie ‘Gebruikte termen – Jargon‘.
Producten van de Stichting zijn steeds schuin gedrukt:
- Cursus Vriendelijk Orde Houden
- Teamtraining Vriendelijk Orde Houden
- Cursusboek Vriendelijk Orde Houden
- Diploma Vriendelijk Orde Houden
7. Hulpmiddelen VOH
Vriendelijk Orde Houden adviseert afbeeldingen te gebruiken ter ondersteuning van de lessen.
- Het ‘Kader‘ aan de muur (Vriendelijk + Duidelijk).
- Een driehoek waarmee je aangeeft wat je van leerlingen verwacht per werkvorm.
- Vanaf ‘Oefenperiode 2’: Een ‘Telraam‘ waarmee je (nog duidelijker dan bij ‘Oefenperiode 1’) per les aangeeft wanneer het maximale aantal Tips voor de hele groep is bereikt (jouw grens).
8. Vaste rubrieken
Alle invalshoeken en modules hebben dezelfde rubrieken:
- Inhoudsopgave
- Samenvatting module (invalshoek of deelgebied) / Affirmatie / Anekdote-Citaat
- Aanpak: Hier vragen we naar jou huidige- en toekomstige manier van lesgeven
- Introductievideo
- Inleiding
- Belang van een module/invalshoek + hoe je ermee start
- Content
- Valkuil (als je de content van deze invalshoek of module niet gebruikt).
- Voorbeelden algemeen + voorbeelden PO VO
- Samenvatting
- Afbeelding van een lampje met daarbij suggesties die je in je les kunt toepassen.
- Credits
9. Beginnen met VOH – Schoolbreed?
Als leerkracht kun je op eigen initiatief (bijvoorbeeld via ‘Zelfstudie’) beginnen met VOH. Ook kan de schoolleiding kan meerdere docenten tegelijkertijd vragen te beginnen met VOH.
10. Credits
Michel Couzijn – Docentenopleider UvA
Michel bracht de volgende punten in bij VOH:
- bij elke module vragen wij nu naar de huidige lespraktijk en de plannen voor de toekomstige lespraktijk.
- de periode waarin docenten oefenen met de eerste vijf componenten van ‘Aansturen en Bijsturen’ noemt VOH nu ‘Oefenperiode 1’.
Rob Braakman – Coach en Advies
Rob adviseerde om
- alle pagina’s te laten beginnen met een inleiding (en niet met meerdere bullits).
- om nieuwsberichten van VOH niet te vermelden in de content van invalshoeken en modules.
- om voorbeelden pas vlak voor de samenvatting te tonen.
